Uiteindelijk wordt natuurlijk niemand blij van deze conclusie van de Rekenkamer. Aan de ene kant voel ik ook wel iets positiefs bij dit bericht. Het is wel een stukje erkenning en waardering aan de politiemensen op straat, de centralisten, baliemedewerkers, rechercheurs etc. Zij weten en voelen al heel lang dat de capaciteit niet klopt en ervaren al jaren dat de werkdruk steeds verder toeneemt.
Er moet steeds meer met steeds minder mensen. En dit blijk je als politieorganisatie heel lang vol te kunnen houden. Mijn inziens is dat te danken aan de enorme loyaliteit die politiemensen in zich hebben. Zij willen hun collega’s niet laten zitten, willen er zijn voor de burger en voor de veiligheid in onze samenleving. Dat is voor hen een ontzettend belangrijke drijfveer, waardoor zij lang op de been weten te blijven. Ik vind dat enorm bewonderenswaardig en heb daar veel respect voor.
Maar ik maak me ook oprecht zorgen. Ik maak me zorgen omdat ik van steeds meer politiemensen zie en hoor dat het werkplezier en de bevlogenheid afneemt of er gewoon al niet meer is. Mensen zitten niet meer lekker in hun vel, vallen ziek uit of gaan met steeds minder zin naar het werk. En de conclusie van de Rekenkamer is dan misschien een bevestiging, maar uiteindelijk heb je daar in de operatie natuurlijk helemaal niets aan. Het enige wat je wil is weer voldoening halen uit je werk, er blij van worden en er energie van krijgen. En voor politiemensen betekent dat dat je een zinvolle bijdrage wilt leveren aan de samenleving.
Informatievoorziening is niet de oplossing
Ik lees dat er gewerkt wordt aan het verbeteren van de informatievoorziening, zodat leidinggevenden dan beter weten hoe het staat met zaken als ziekteverzuim, bezetting en financiën. Dit maakt dat ik mij alleen maar meer zorgen maak. Ik stel mijzelf daarom gerust en ga er maar vanuit dat er heel veel andere zaken niet word genoemd in dit artikel. Beginnend met de eerste prioriteit ‘echte’ aandacht voor de mensen die fysiek, mentaal en moreel nogal wat voor hun kiezen krijgen. Want hartstikke leuk die informatievoorziening en cijfers, maar geven die dan straks het juiste beeld? Ik weet zeker van niet. Wat namelijk sowieso niet gemeten wordt is het mentale verzuim. Veel mensen zijn wel aanwezig, maar verzuimen op het werk. Zij hebben niet meer de bevlogenheid en intrinsieke motivatie om optimaal te presteren. Zij doen wat ze moeten doen en niet meer dan dat. Zonde van al die kennis en ervaring!
Vitale medewerkers
Ik weet dat er gelukkig ook veel goed initiatieven zijn om de vitaliteit en gezondheid van medewerkers te bevorderen, zoals o.a. workshops en coaching gericht op een gezondere leefstijl. En dat draagt op individueel niveau zeker bij. Een groot deel van dergelijke initiatieven en bijbehorende inspanningen bereiken helaas vaak slechts een kleine groep medewerkers. Vaak de mensen die al geïnteresseerd zijn in deze onderwerpen en ook dat is natuurlijk heel goed. Maar dat is volgens mij niet de groep die je mijn inziens het liefst zou willen bereiken. Hoe komt dat dan? Hoe dan wel?
Bevlogen professionals in een vitaal team
Ik vind het super goed dat er steeds meer aandacht is voor mentale en fysieke vitaliteit bij de politie, maar zolang dit (grotendeels) alleen op het individu en de persoonlijke vitaliteit gericht is gaat het onvoldoende bijdragen. Politiemedewerkers kunnen nog zo veel doen om gezond en vitaal te worden, ze zullen dit echt niet blijven als hun werkomgeving niet ‘gezond’ is. Vitale en bevlogen medewerkers kun je namelijk niet los zien van een vitaal team.
Teamchef en team
Er is dus echt een integrale aanpak op teamniveau nodig. Maar veel Teamchefs zijn in de loop der tijd uitgegroeid tot een soort duizendpoot met heel veel taken en verantwoordelijkheden. Ook zij komen gewoonweg tijd tekort en vaak is de eerste prioriteit dan toch het werk dat in de buitenwereld gedaan moet worden. Het werk ‘binnen’ krijgt daardoor te weinig of geen aandacht. Ook de grootschaligheid die de Nationale Politie met zich heeft meegebracht maakt het er niet altijd makkelijker op. De uniforme inrichting heeft zeker meerwaarde voor bepaalde onderdelen binnen de politie, maar sluit niet altijd even goed aan bij de behoeften van de (basis)team.
Pleisters plakken is geen oplossing
Ik ben ervan overtuigd dat het anders moet en kan. Het kan toch niet zo doormodderen?! En het kan toch niet zo zijn dat politiemensen geen voldoening meer halen uit hun werk of nog erger er ziek van worden. Zo’n belangrijk en prachtig beroep. De vlammetjes moeten weer optimaal aangewakkerd worden. Er moet weer sprake zijn van werkplezier, passie, bevlogenheid en vooral TROTS.
Dat is wat zij verdienen en ook wat de samenleving verdient. Juist nu de capaciteit naar een dieptepunt dreigt te gaan moet er tijd worden gemaakt voor de politiemensen en politieteams. Capaciteitsgebrek is al heel lang een excuus om vooral van alles niet te kunnen en niet te doen. En inderdaad verdwijnt het capaciteitsprobleem niet door middel van een toverstafje. Maar het verdwijnt zeker niet door pleisters te blijven plakken. Dus geen excuus, maar juist een reden of eigenlijk noodzaak om tot actie over te gaan en duurzaam te gaan verbeteren van binnenuit.
Verantwoordelijkheid nemen geldt voor IEDEREEN
En voor de duidelijkheid… dit is niet alleen een verantwoordelijkheid voor de ‘Leiding’ maar voor alle politiemedewerkers. De enige manier om de vicieuze cirkel te doorbreken is door allemaal je verantwoordelijkheid te nemen. Dus stoppen met medewerkers hun vrije ruimte af te nemen, allerlei protocollen/richtlijnen te bedenken en alles te willen controleren. Ze kunnen prima eigen regie nemen toch?
En dus ook stoppen met je te laten pamperen; “Ik vind dat ik daar recht op heb, ik vind dat mijn leidinggevende dat voor mij moet regelen/uitzoeken, ik vind dat ik meer waardering moet krijgen, ik vind dat dat niet bij mij thuishoort, ik vind dat mij tekort wordt gedaan” en zo kan ik er nog 100 bedenken.
Weet je wat ik vind! Ik vind dat iedereen bij de politie het verdient om met veel liefde, passie, voldoening, plezier en bevlogenheid zijn/haar werk te doen. Ik vind dat zij allemaal waardering en erkenning verdienen en het zeker niet verdienen om ziek te worden van hun werk. Het is een prachtig beroep, waar je trots op mag zijn!
Neem je verantwoordelijkheid! Doorbreek samen de vicieuze cirkel vanuit eigen regie! Ik ben ervan overtuigd dat dat mogelijk is. En ik gun het deze prachtige mensen en organisatie.
